ضوابط جوشکاری میلگرد

<p>&nbsp;</p> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" title="welding-rebar.jpg" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1655532364203-welding-rebar.jpg" alt="welding-rebar."></p> <h2 dir="rtl">جوشکاری فولاد</h2> <p dir="rtl">یکی از روش هایی که برای اتصال فلزات به یکدیگر استفاده می شود جوشکاری ست. در این فرآیند دو قطعه در اثر حرارت تا دمای نزدیک ذوب گرم شده سپس به هم متصل می شوند. حرارت دادن و ذوب کردن فلزات به روش های مختلفی می تواند انجام شود و همین مسأله نیز باعث به وجود آمدن انواع مختلفی از جوشکاری شده است. پارامترهای بسیاری زیادی در فرآیند جوشکاری وجود دارد که توجه نکردن به آن ها می تواند باعث خراب شدن جوش یا محصول نهایی گردد.</p> <h2 dir="rtl">دلیل جوشکاری میلگرد</h2> <p dir="rtl">همانطور که می&zwnj;دانیم میلگردها به طول ۱۲ متر تولید می شوند. طبیعتا برای ساختمان های بلند مرتبه نمی توان از میلگردهای یک تکه استفاده کرد و لازم است تا در محل هایی میلگرد ها به هم متصل شوند پس این فقط یکی از دلایل جوشکاری میلگردها به یکدیگر است. در ادامه برخی از اصلی ترین دلایل جوشکاری میلگرد معرفی شده است:</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اتصال ستون یا بلوک هایی که از وزن زیادی برخوردارند و طول آن ها از حد استاندارد بیشتر است.</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اتصال قطعات بتنی پیش ساخته به همدیگر</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; متصل شدن میلگرد به سایر مقاطع در بتن</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; بازسازی و تعمیر سازه ها</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ساخت سازه های ویژه و منحصر به فرد</p> <h2 dir="rtl">آیا جوشکاری میلگرد فولادی مجاز است؟</h2> <p dir="rtl">طبق آیین نامه های بتن ایران، جوشکاری میلگرد فولادی زمانی بلامانع است که قطر میلگرد حداکثر 10 میلی متر باشد البته در آیین نامه برای جوشکاری هایی که به روش نورد سرد انجام می گیرد حداقل قطر توصیه شده 14 میلی متر است علاوه بر این سطح مقطع دو میلگردی که قرار است بهم متصل شوند نباید از یک و نیم متر تجاوز کند.</p> <h2 dir="rtl">ضوابط جوشکاری میلگرد در آیین نامه بتن ایران</h2> <p dir="rtl">برخی از ضوابط مربوط به جوشکاری میلگرد که در آیین نامه بتن ایران ذکر شده است عبارتند از:</p> <ul> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">اتصال سر به سر میلگردها به روش فورجینگ تنها در کارخانه و بر روی میلگردهایی که سایز ۱۰ و بالاتر دارند مجاز می باشد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">جوشکاری به وسیله قوس الکتریکی روی میلگردها باید به وسیله الکترود مناسب با جنس فولاد انجام گیرد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">در خصوص جوشکاری پهلو به پهلوی میلگرد ها باید توجه داشت که سایز میلگرد بین ۶ تا ۳۶ باشد. همچنین اگر جوش به صورت یک طرفه انجام می شود طول جوش نباید از ۱۰ برابر قطر میلگرد کوچکتر کمتر باشد در ضمن برای جوش های دوطرفه این عدد می تواند ۵ باشد.</p> </li> </ul> <h2 dir="rtl">جوش پذیری میلگردهای ساختمانی</h2> <p dir="rtl">بحث جوش پذیری میلگردهای ساختمانی در محل وصله ها همواره یکی از چالش های سازندگان بوده است که در این مقاله ما قصد داریم&nbsp; پیرامون آن صحبت کنیم.</p> <p dir="rtl">به طور کلی جوش پذیری فولاد از جمله میلگرد به عناصر سازنده ی آنها بستگی دارد. در بین عناصری که در فولاد وجود دارد کربن نقش بسیار مهمی در این خصوص ایفا می کند. اگر مقدار کربن معادل میلگردی از ۰٫۵۱ درصد کمتر باشد می توان آن را جوش داد. با توجه به این مسأله برای اینکه متوجه شویم چه میلگردهایی را می توان جوش داد باید به جدول ترکیبات شیمیایی میلگردها که توسط استاندارد ملی ۳۱۳۲ ارائه شده است مراجعه کنیم.</p> <p dir="rtl">در این استاندارد مقدار کربن معادل برای گریدهای مختلف میلگرد ذکر شده است که در جدول زیر قابل مشاهده می باشد.</p> <div dir="ltr" align="left"> <table style="border-collapse: collapse; border-width: 2px; margin-left: auto; margin-right: auto;" border="1"><colgroup><col width="196"><col width="202"><col width="182"></colgroup> <tbody> <tr> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">نوع میلگرد</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">علامت مشخصه</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">حداکثر کربن معادل</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">ساده</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">س ۲۴۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">-</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;" rowspan="2"> <p dir="rtl">آجدار مارپیچ</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۳۴۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">0.5</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۳۵۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">0.51</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;" rowspan="2"> <p dir="rtl">آجدار جناغی</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۴۰۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">-</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۴۲۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">0.56</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;" rowspan="2"> <p dir="rtl">آجدار مرکب</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۵۰۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">-</p> </td> </tr> <tr> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">آج ۵۲۰</p> </td> <td style="border-width: 2px;"> <p dir="rtl">0.61</p> </td> </tr> </tbody> </table> </div> <p dir="rtl" style="text-align: center;">جدول شماره ۱ - درصد کربن معادل میلگردهای مختلف</p> <p dir="rtl">همانطور که مشاهده می کنید و پیش تر به آن اشاره شد، با توجه به مقدار کربن معادل در گریدهای مختلف میلگرد تنها میلگردهای A1 و A2 می توانند تحت عملیات جوشکاری قرار گیرند و اتصال میلگردهای گرید A3 و A4 از طریق جوشکاری به یکدیگر مجاز نمی باشد.</p> <h2 dir="rtl">معرفی انواع جوشکاری میلگرد</h2> <p dir="rtl">جوشکاری میلگرد با استفاده از قوس الکتریکی و گاز اکسی استیلن انجام می گیرد در ادامه با هریک از روش های جوشکاری آشنا می شوید:</p> <h3 dir="rtl">جوشکاری سر به سر میلگرد</h3> <p dir="rtl">این نوع جوشکاری برای میلگرد هایی است که قطری بیشتر از 19 میل داشته باشند؛ به طور کلی انجام این جوشکاری در حالت های زیر امکان پذیر است:</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; جوشکاری به صورت افقی با جوش شیاری V شکل به صورت یک طرفه و دو طرفه</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; جوشکاری افقی به صورت V شکل یک طرفه با استفاده از لوله پشت بند</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; جوشکاری عمودی به صورت اریب یک طرفه و دو طرفه</p> <p dir="rtl">&middot; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; جوشکاری عمودی با جوش شیاری اریب به صورت یک طرفه با استفاده از لوله پشت بند</p> <h3 dir="rtl">جوشکاری سر به سر غیر مستقیم</h3> <p dir="rtl">در این نوع جوشکاری از سایر مقاطع فولادی همانند ورق یا نبشی به عنوان پشتیبان و تقویت کننده بتن استفاده می شود.</p> <h3 dir="rtl">اتصال پوششی جوش داده شده</h3> <p dir="rtl">برخلاف روش سر به سر مستقیم، این روش جوشکاری مناسب میلگرد هایی است که قطری کمتر از 19 میل دارند و میلگرد ها حین جوشکاری تا حدودی با همدیگر همپوشانی دارند.</p> <h3 dir="rtl">جوشکاری فورجینگ</h3> <p dir="rtl">در این روش، میلگرد یا قطعه ای که قرار است به آن متصل شود، با استفاده از حرارت گاز اکسی استیلن در دمای 1200 تا 1300 درجه ذوب می شود، سپس با استفاده از فشار هیدرولیکی دو قطعه را به هم نزدیک می کنند. قبل از انجام جوشکاری با این روش باید میلگرد ها مورد انجام تست های خمش، کشش و آزمون های مخرب و غیر مخرب قرار گیرند. در ادامه اصول و ضوابط جوشکاری فورجینگ آورده شده است.</p> <h2 dir="rtl">اصول جوشکاری فورجینگ میلگرد</h2> <p dir="rtl">با توجه به اینکه از روش جوشکاری سر به سر (فورجینگ) میلگرد در پروژه های ساختمانی استفاده زیادی می شود، سازمان نظام مهندسی ضوابط مربوط به اجرای صحیح این نوع جوش را به را صورت زیر اعلام کرده است:</p> <ul> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">انجام جوشکاری تنها روی میلگردهای گرم نوردیده گرید S300 و S400 مجاز است.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">استفاده از وصله های جوش باید در نقشه های سازه به طور دقیق درج شود.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">شرکت اجرا کننده جوشکاری لازم است تا نسبت به تهیه مدارک دستورالعمل های جوشکاری، الزامات بازرسی، نظارت و کنترل کیفیت جوش اقدام نماید.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">با توجه به اینکه قطر میلگرد در محل جوش داده شده افزایش می یابد باید دقت لازم جهت کاور میلگرد صورت پذیرد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">جوشکاری باید توسط جوشکارانی انجام شود که گواهینامه تست ارزیابی کیفی جوشکاران را از مرجع معتبر دریافت کرده باشد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">پیش از انجام جوش، آرماتور باید کاملا تمیز و عاری از هر گونه زنگ زدگی باشد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">سطح میلگرد پیش از جوش نباید هیچ گونه تغییر شکلی داشته باشد اگر اینگونه است باید محل جوشکاری بریده شده و سطح صاف گردد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">آلودگی هایی نظیر سیمان و گچ و ... پیش از جوشکاری از محل باید برداشته شود.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">سطح میلگرد پیش از جوشکاری باید صاف و عمود بر راستای میلگرد باشد.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">عمل برش میلگرد باید همزمان با جوشکاری اجرا شود.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">انجام جوشکاری در شرایط جوی نامناسب مانند باد و باران و برف مجاز نیست.</p> </li> <li dir="rtl" aria-level="1"> <p dir="rtl" role="presentation">کلیه مراحل جوشکاری باید به صورت چشمی بازرسی شود.</p> </li> </ul> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" title="forging.jpg" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1655534861433-forging.jpg" alt="forging"></p> <p style="text-align: center;">تصویر شماره 1 - جوش فورجینگ</p>