انواع فولاد زنگ نزن و گریدهای آن

<p><img class="content-image" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="انواع فولاد ضد زنگ و گریدهای آن" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1629120949178.jpg" alt="انواع فولاد ضد زنگ و گریدهای آن" /></p> <p>فولاد ضدزنگ نوعی آلیاژ آهن- کروم است که حاوی 10 تا 30 درصد کروم می باشد و مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. اگرچه گریدهای زیادی از فولاد ضدزنگ وجود دارد اما تنها تعداد کمی از آنها به صورت متداول در صنعت استفاده می شود. برای مثال AISI نوع 304 SS که از ترکیب کروم و نیکل و کربن پایین در آن استفاده شده است به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت تمیز شدن و شکل پذیری برای محصولاتی مانند سینک آشپزخانه بسیار محبوب است یا به عنوان نمونه ای دیگر AISI نوع 316 SS که حاوی عنصر مولیببدن است در برابر مواد شیمیایی از نوع 304 نیز مقاوم تر است و برای شرایطی که محصول در معرض آب دریا، اسید سولفوریک و یا آّب شور قرار دارد بسیار مناسب است.</p> <blockquote> <p>بیشتر بخوانید: <span style="color: #ff0000;"><a style="color: #ff0000;" href="https://www.modiranahan.com/article/2953/%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF">کاربرد نیکل در ساخت فولاد</a></span></p> </blockquote> <p><strong>این مقاله به طور خلاصه به گریدهای پرکاربرد فولاد ضدزنگ اشاره میکند.</strong></p> <p><strong>4 نوع کلی فولاد های ضدزنگ عبارتند از :</strong></p> <ul> <li>فریتی</li> <li>مارتنزیتی</li> <li>آستنیتی</li> <li>دوپلکس</li> </ul> <h2>فولاد زنگ نزن فریتی</h2> <p>فولاد زنگ نزن فریتی آلیاژ آهن و کروم می باشد (کروم بیشتر از 17 درصد). ساختار این آلیاژها در شراط معمولی عملیات حرارتی به صورت فریت باقی می ماند به همین دلیل به آن ها فولاد فریتی گفته می شود.</p> <p>این نوع فولاد مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد اما چون در ترکیب آنها نیکل وجود ندارد ارزانتر از آلیاژهایی ست که در ترکیب آنها از نیکل استفاده شده است. این نوع فولاد در مقایسه با فولادهای آستنیتی کاربردهای محدود تری دارد زیرا شکل پذیر نیست و قابلیت جوشکاری ضعیفی دارد. از عملیات حرارتی برای سخت کردن این نوع فولاد نمی توان استفاده کرد اما می توان در حالت سرد از عملیات شکل دادن و چکش کاری کمک گرفت. فولادهای ضد زنگ فریتی به دلیل قیمت مناسب در ساخت وسایل آشپزخانه، کاربردهای تزینی و معماری به طور وسیع مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در جاهایی که مقاومت به خوردگی، چکش خواری، شکل پذیری و هزینه ها اهیمت دارد اما استحکام چندان مهم نیست کاربرد فراوانی دارد.</p> <h2>فولاد ضد زنگ مارتنزیتی</h2> <p>با اضافه کردن کربن (حداکثر 2 درصد) به آلیاژ کروم- آهن می توان سختی آن را افزایش داد. این نوع فولاد محدوده گسترده ای از ویژگی ها را دارد. دارای خاصیت مغناطیسی است هر چند به اندازه فولاد ضد زنگ آستنیتی و فریتی در برابر خوردگی مقاوم نیست. برای بسیاری از کاربردها که در کنار مقاومت به خوردگی، نیاز به استحکام و سختی بالا و همچنین مقاومت در برابر سایش لازم باشد از این نوع فولاد استفاده می شود.</p> <p>فولادهای مارتنزیتی به دلیل مقاومت خوب در برابر سایش و سختی بالا برای ساخت انواع چاقو و قیچی مورد استفاده قرار میگیرند. با اضافه کردن 12 تا 18 درصد کروم می توان مقاومت این نوع فولاد را به شکل قابل توجهی افزایش داد و در ساخت پره های توربین، تیغه های ریش تراش و ابزار جراحی از آن استفاده کرد.</p> <p>از گرید های بسیار پرکاربرد این دسته از فولاد های ضد زنگ می توان به نوع 410، 403 و 416 اشاره کرد.&nbsp; فولاد 416 دارای بهترین ویژگی های ماشین کاری در بین تمام انواع فولاد است. از فولاد 410 &nbsp;در ساخت شفت پمپ ها و قطعات ماشین های غذاساز استفاده می شود. فولاد 403 نیز در مواردی که فلز در معرض حرارت بالا قرار دارد مانند توربین ها استفاده می شود.</p> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="ورق فولادی ضد زنگ" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1629121005925.jpg" alt="ورق فولادی ضد زنگ" />تصویر شماره 1 - ورق فولادی ضد زنگ</p> <h2>فولاد ضد زنگ آستنیتی</h2> <p>با اضافه کردن نیکل (8 تا 20 درصد) به آلیاژ آهن- کروم میتوان فولادی تولید کرد که در دمای اتاق آستنیت باقی بماند. این نوع فولاد در برابر خوردگی مقاوم است و در معرض میدان مغناطیسی خاصیت آهنربایی پیدا میکند اما به صورت دائمی خاصیت آهنربایی ندارد. به دلیل میزان کم کربن جوش پذیر هستند. فولاد 304 نمونه ای اقتصادی از این گروه است که برای کاربردهای عمومی مورد استفاده قرار میگیرد. نوع اصلاح شده و مقاوم در برابر خوردگی فولاد 316 است که برای موارد صنعتی کاربرد دارد و مقاوم ترین فولاد این گروه در برابر خوردگی ست. اضافه کردن حرف L به فولادی های این گروه نشان دهنده بهبود جوش پذیری آن هاست. با اضافه کردن تیتانیوم به فولاد های ضد زنگ آستنیتی میتوان مقاومت آنها به حرارت را افزایش داد مانند فولاد 321 که در صنعت هوافضا کاربرد دارد.</p> <h2>فولاد ضد زنگ دوپلکس</h2> <p>فولاد های دوپلس از ترکیب فاز آستنیتی و فریتی به وجود می آیند که هم استحکام بیشتری در مقایسه با فولادهای آستنیتی و هم مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارند. همین طور مانند فولاد آستنیتی جوش پذیر هستند. این فولاد کاربردهای خاصی دارد و در مواردی که استحکام ضروری ست مانند لوله های تحت فشار استفاده می شود.</p> <p><img class="content-image" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="لوله فولادی ضد زنگ" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1629121038470.jpg" alt="لوله فولادی ضد زنگ" /></p> <p style="text-align: center;">تصویر شماره 2 - لوله فولادی ضد زنگ</p> <blockquote> <p>بیشتر بخوانید:<a title=" تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه" href="https://www.modiranahan.com/article/177/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF-%D8%B6%D8%AF-%D8%B2%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF-%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%87" target="_blank" rel="nofollow"> تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه</a></p> </blockquote> <h2>جدول خلاصه فولادهای ضد زنگ</h2> <p>درجدول زیر به بسیاری از فولادهای ضد زنگ AISI به همراه کاربرد معمول آن ها اشاره شده است.</p> <table class="table1200" style="margin-left: auto; margin-right: auto;" border="2"> <tbody> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p><strong>ویژگی ها و کاربرد</strong></p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p><strong>نوع فولاد</strong></p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p><strong>گرید</strong></p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نیکل پایین مانند 301، کاربرد در ساخت ظروف مسطح</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>201</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نیکل پایین معادل 302، ساخت وسایل آشپزخانه</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>202</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>افزایش سختی با کار پایین، کاربرد در شکل دهی چرخشی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>205</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>افزایش سختی با کار بالاتر، کاربرد در بدنه تریلی و اتصالات</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>301</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کاربردهای عمومی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>302</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نمونه خوش تراش 302، برای ماشین پیچ تراش</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>303</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کربن پایین، گرید مقرون به صرفه، عدم مقاومت در برابر آّب دریا اما جوش پذیر</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>304</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کربن کمتر، مقاوم در برابر خوردگی پس از جوش</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>304L</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>افزایش سختی با کار پایین، کاربرددر شکل دهی چرخشی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>305</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت در برابر گرما و خوردگی بیشتر</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>308</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت در برابر گرمای بالا، برای تبادل گرما</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>309</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت در برابر گرمای بالا، برای کوره</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>310</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>افزایش مولیبیدن برای اصلاح مقاومت نسبت به خوردگی در برابر آّب دریا</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>316</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نسخه با کربن پایین&zwnj;تر 316</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>316L</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>&nbsp;افزایش مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت خزشی بیشتر زا 316</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>317</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>تیتانیم بیشتر از 304 برای عملکرد بهتر در دمای بالا</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>321</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت در برابر خوردگی مانند 316 اما مقاومت اصلاح شده در برابر ترک خوردگی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی &ndash; فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>329</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاوم در برابر اکسید شدن و شوک حرارتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>330</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت خزشی بیشتر از 321، کاربرد برای اجزای موتور جت</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>347</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>پایداری مغناطیسی پایین&zwnj;تر از 321</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>348</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>برای پیچ و مهره</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>آستنیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>384</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>برای توربین های بخار</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>403</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>گرید سخت ناپذیر گرید 403</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>405</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کاربرد عمومی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>409</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کاربرد عمومی، شفت ماشین</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>410</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>سخت بالاتر، ساخت فنر</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>414</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نسخه خوش تراش 410</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>416</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نسخه کربن بالاتر 410، برای ابزار جراحی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>420</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت بالا تا دمای 1200 درجه فارنهایت، تیغه های توربین</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>422</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>جوش پذیری بهتر</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>429</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>نوع کروم دار، ماشین ظرف شویی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>430</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>کاربرد خاص، سخت پذیر</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>431</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>اصلاح شده 430</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>434</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاوم در برابر حرارت برای تزئینات داخل اتومبیل</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>436</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>بیشتر سختی پذیری در بین گریدهای فولاد ضد زنگ، ساخت مهره های بلبرینگ</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>440A, B, C</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت بالا در برابر گرما، برای کوره</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>442</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت بالا در برابر گرما</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>446</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت بالا در برابر گرما، تجهیزات نفتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>مارتنزیتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>501</p> </td> </tr> <tr style="height: 58px;"> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="450"> <p>مقاومت در برابر گرما همراه با چکش خواری بالا، تجهیزات نفتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="96"> <p>فریتی</p> </td> <td style="text-align: center; height: 58px;" width="78"> <p>502</p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>&nbsp;</p>